1. Басты бет
  2. Билер

Рубрика: Билер

ЖАППАС, ҚҰРМАНАЙ ТҰРДЫҚҰЛ БИ ҚОЖАМҚҰЛҰЛЫ (ҚҰРМАНТАЙҰЛЫ) (1894–1895 жж.)

ЖАППАС, ҚҰРМАНАЙ ТҰРДЫҚҰЛ БИ ҚОЖАМҚҰЛҰЛЫ (ҚҰРМАНТАЙҰЛЫ) (1894–1895 жж.)

Кіші жүз-Байұлы-Жаппас-Шылауын- Құсмұрын-Дәнсары-Қаракөз-Құрманай. (Қазақ шежіресі.- Алматы, 1994.- 151 б.) Жаппас Тұрдықұл би Қожамқұлұлының (Құрмантайұлы) құлпытасы №905 а,б нөмерімен қорық-музей қорында сақталған. Құлпытастағы жазуды араб тілінен  1978–1982 жылдары аударған шығыстанушы-ғалым Ә.Дербісәлиев. Құлпытастағы жазу «… Құлла ұлы……

ҚОҢЫРАТ, САҢҒЫЛ ДҮЙСЕН БИ САУРАНБАЙҰЛЫ

Саңғыл Дүйсен би Сауранбай ұлы жайлы деректі «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының алғашқы қор сақтаушысы О. Дастанов. Әулиелі жерлер туралы шындық .- Алматы. 1967 жылы шыққан кітабында көнекөз шырақшылардың аузынан естіп жазып алғандығын атап өткен.…

АРҒЫН БЕРТІС БИ (БЕРДІБЕК) ШАНШАРҰЛЫ (1633–1707 жж.)

АРҒЫН БЕРТІС БИ (БЕРДІБЕК) ШАНШАРҰЛЫ (1633–1707 жж.)

Бертіс би орта жүз арғын тайпасының қаракесек (Болатқожа) руынан шыққан. Əкесі Шаншар Бұлбұлұлы Есім хан мен Тұрсын ханның қақтығысы тұсында Есім жағында болып, айрықша шешендігімен де, көсемдігімен де көзге іліккен. Бертіс Шаншарұлы ХVІІ ғасырда жоңғар-қазақ…

АРҒЫН ӘНЕТ БАБА КІШІКҰЛЫ

АРҒЫН ӘНЕТ БАБА КІШІКҰЛЫ

(1626–1723 жж.) Әнет баба Кішікұлы (кейде Көшек, кейде Күшік деп те аталады) – 1626–1723 жылдар аралығында ғұмыр кешкен әйгілі абыз, Əнет баба аталған ара би. Әнет бидің ата тегі қазақ шежіресінде, оның ішінде Шәкәрім Құдайбердіұлының…

АРҒЫН, ҚАРАКЕСЕК ҚАРАМЕНДЕ БИ ТӨЛЕМІСҰЛЫ

АРҒЫН, ҚАРАКЕСЕК ҚАРАМЕНДЕ БИ ТӨЛЕМІСҰЛЫ

(XVIІI ғ.) (шамамен 1701–1705 жж. туылып 1779–1780 жж. қайтыс болған) Арғын,-Болатқожа-Қаракесек-Ақша-Бошан-Шаншар. (З. Сәдібеков. Қазақ шежіресі.- Ташкент, 1994.- 103–104 бб.)   Абылай хан Алатауға жорыққа бара жатып қаракесек, шаншар деген елдің ұлы жиын асына кез болады.…

НАЙМАН, БАҒАНАЛЫ БАБЫР БИ БӨКЕНБАЙҰЛЫ (БӨКЕНІШБАЙҰЛЫ)

НАЙМАН, БАҒАНАЛЫ БАБЫР БИ БӨКЕНБАЙҰЛЫ (БӨКЕНІШБАЙҰЛЫ)

Найман, бағаналы Бабыр би Бөкенбайұлының (Бөкенішбайұлы) құлпытасы №900 нөмерімен қорық-музей қорында сақталған. Ел қамын ойлап етігімен су кешкен ерлердің бірі – Бағаналы Бабыр би десек қателеспейміз. Болашақты болжай білетін көріпкелдігі мен қалпы айтпаған дуалы ауыз дәлдігімен…

ҚОҢЫРАТ, САҢҒЫЛ КҮЛЕН БИ ҮСЕНҰЛЫ (XIХ ғ.)

ҚОҢЫРАТ, САҢҒЫЛ КҮЛЕН БИ ҮСЕНҰЛЫ (XIХ ғ.)

Күлен би өз заманында даңққа бөленген, қазақ даласында өшпес із қалдырған Үсен бидің ұлы. Ол 1819 жылы дүниеге келген. Тарихқа жүгінсек, шашасына шаң жұқпаған, дүлдүл, кесіп айтар Күлен бимен қарапайым халықты былай қойғанда, ел билігіндегілер…

ШАШТЫҒҰЛ БИ (XVIІI-ХІХ ғғ.)

ШАШТЫҒҰЛ БИ (XVIІI-ХІХ ғғ.)

Сарыарқадан Үсен би мен Шаштығұл бидің сүйегін бірге алып келіп Түркістандағы Қожа Ахмет Ясауи кесенесіне жерлеген. Шаштығұл би Үсен бидің замандасы болған. 1907 жылы Қожа Ахмет Ясауи кесенесіне зиярат жасап келген Мұхаммедсадық Сапабекұлының дерегінде Шоң…

АРҒЫН, ҚАРАУЫЛ ДҮЙСЕН БИ ЕСЕНБЕРЛІҰЛЫ

АРҒЫН, ҚАРАУЫЛ ДҮЙСЕН БИ ЕСЕНБЕРЛІҰЛЫ

Арғын–Қарасопы–Қарауыл Көкшетау өңірінде ғана емес, Арқа төскейінде қаусырма жақ, қызыл тілді шешендігімен, қыран, сұңқар баулыған саятшылығымен ел ілтипатына бөленген қарауыл Жаулыбайтегі Дүйсен би XVII–XVIII ғасырлардың тоғысында өмір сүрген айтулы тұлға. Халқымыздың ауызы дуалы данагөйі Қаз…

НАЙМАН, БАЛТАЛЫ ҮСЕН БИ

НАЙМАН, БАЛТАЛЫ ҮСЕН БИ

Найман, балталы Үсен би XVIІI ғ. екінші жартысында туып, ХІХ ғасырдың басында дүниеден өткен. Шежіре бойынша — Найман-Елата-Серікбай-Кетбұға-Балталы-Ақтай-Жалайыр-Жәрменбай-Мардан-Тәжі-Ибас-Таңатар (Асан)-Қылы (Құли би)-Жарасбай-Жәлменбет-Үсен би. «Қазақ шежіресі», Алматы, 1994 – 125-126 бб. Үсен бидің сүйегін де Сарыарқадан Қожа…