Page 77 - Альбом

Төлеген-әулие жерасты мешіті – Шайыр ауылынан 20

шақырым солтүстік-батыс бағытта орналасқан. Қаратау
сілемдерінің батыс бөлігіндегі «Тасжол» деп аталатын айқаса

орналасқан тау жотасының оңтүстік-шығыс жартасынан

қашалған үңгір-кеуектегі мешіт құрылысы бір бөлмеден
тұрады. Оңтүстікке бағытталған кіріс ойығының биіктігі 110

см, ені 120 см, жоғарғы бөлігі доғалана қашалған. Қалыңдығы

90 см болатын кірісінің солтүстік жақтауына эпиграфика
кескінделген.

Бөлменің солтүстік бағыттағы қабырғасының орта

тұсынан өлшемдері 140х140х81 см төртбұрышты ойықтың
ішіне қарай бір адам тізерлеп еркін отыратындай қуыс

(михраб) жасалған. Мешіт қабырғаларының кей жерлерінде

төте жазуы кездеседі.
Жазба деректерде мешіт алғаш рет Гаспар Насибьянцтың

1900 жылы осы жерлерде жүргізген топографиялық
зертеулерінде кездеседі. Ол былай деп жазған – «Тас жолдың

етегінде көлемі үш шаршы аршын болатын үңгір бар. Бұл

үңгірдің жарлары мен төбесі әртүрлі бояулармен сырланыпты. Кіре беріс жерде темір байланған ағаш
тұр. Бұл Төлеген әулиенің моласы екен».

«Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясындағы «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы

бойынша Қазақстанның жергілікті маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енгізілді.

77