
Цитадель бекініс қабырғасы ескі Түркістан қалашығының солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан. Солтүстік-шығыстан ол қала қабырғаларына іргелес болып, келесі жақтарымен бесбұрышты құрады: Солтүстік және солтүстік-шығыс — 100 м, оңтүстік-шығыс — 150 м, оңтүстік-батыс — 200 м, солтүстік-батыс — 160 м. Бұрыштар мұнаралармен нығайтылып, сыртқы периметрі бойынша шұңқыр арық өтті. Шұңқыр қабырғадан 4 м қашықтықта орналасқан, оның ені 7 м, тереңдігі 2,5-3 м. Цитадель қабырғаларымен қоршалған жалпы аумақ шамамен 3,5 гектарға жетті.
Қақпасы бар қабырғаның солтүстік-шығыс бөлігі 1980 жылы, солтүстік-батыс және оңтүстік-шығыс бөлігі 1990 жылдардың басында қалпына келтірілді.
Қабырғалардың қалпына келтірілген учаскелері XVIII–XIX ғасырларға жатады. Олар кірпіштен 8 м биіктік етіп тұрғызылған. Қабырғаның жоғарғы бөлігі үшкір және ойық қылып жасалынған. Қабырғаларды қоршап тұрған мұнаралардың ішкі бөлмелері бар, олар дөңгелек пішінді болып келеді. Едендері ағаштардан жасалған, олардың үстінде саз балшықтары төселген. Жоғарғы алаңда артиллериялық зеңбіректер орналастырылды. Мұнаралар тіреуіш ретінде де қызмет етті, ішінде қару-жарақ пен оқ-дәрілер сақталды.
Ерте кезеңде (XVII–XVIII ғғ.) Түркістанның қорғаныс қабырғалары балшықтан жасалған материалдардан тұрғызылды. Кейінгі кезеңде (XIX ғ.) өлшемі 40×20×10 см болатын үлкен кірпіш қолданылды. қабырғалардың қаңқасы көлденең төселген ағаш діңдерімен нығайтылды, ал негізге гидрооқшаулағыш тығыздағыштар төселді. Солтүстік-шығыс бөлігін тазарту кезінде диаметрі 3-см-дан 10 см-ге дейін конус тәрізді тас ядролары табылды.
Цитадельдің арықтары мен көпірлері осы уақытқа дейін сақталмаған. ХІХ ғасырдың екінші жартысында бекініс қабырғалары қорғаныс маңыздылығын жоғалтып, тез құлдырай бастады.
С. Салходжаев, «Әзірет Сұлтан»музей-қорығының инспекторы